De Japanse astronoom Daichi Fujii, curator van het Hiratsuka City Museum, heeft dramatische videobeelden gemaakt van twee meteoren die inslaan op de maan, waardoor een uniek kijkje in de maanomgeving wordt geboden. Deze flitsen, slechts enkele seconden zichtbaar vanaf de aarde, benadrukken de kwetsbaarheid van de maan voor ruimteschroot en het toegewijde werk van astronomen die onze hemelse buur observeren.
Recente maaninslagen
Fujii registreerde de eerste inslag op donderdag 30 oktober en de tweede op zaterdag 1 november. Deze gebeurtenissen vonden plaats toen de meteorenregen van de Zuidelijke Tauriden zijn hoogtepunt naderde rond 5 november, gevolgd door de Noordelijke Tauriden op 9 november, wat betekent dat de hemel van de aarde – en schijnbaar die van de maan – een toename van de meteooractiviteit ervaart. De vluchtige flitsen ontstonden toen ruimterotsen met enorme snelheid op het maanoppervlak botsten, waardoor korte maar briljante lichtexplosies ontstonden.
Details van de evenementen
De eerste impact, waargenomen op 30 oktober om 20.30 uur. Japanse standaardtijd (06.30 uur EST of 1130 GMT) vond plaats ten oosten van de Gassendi-krater. Fujii’s berekeningen suggereren dat de meteoroïde deel uitmaakte van de Taurid-meteoorstroom en zich voortbewoog met een geschatte snelheid van 27 kilometer per seconde (60.000 mph) onder een hoek van 35 graden. Op basis van zijn waarnemingen creëerde de meteoroïde, die ongeveer 0,2 kilogram woog, een krater van ongeveer 3 meter breed. De lichtflits duurde slechts 0,1 seconde. Fujii merkt op dat de opgenomen helderheid mogelijk een onderschatting is, omdat de sensoren van de camera kortstondig verzadigd raakten door de impact.
De tweede impact, geregistreerd op 1 november om 20.49 uur. Japan Standard Time (06:49 uur EDT of 1149 GMT) verscheen ten westen van Oceanus Procellarum, een van de grootste maanmaria’s van de maan.
Waarom dit belangrijk is
Deze observaties zijn om verschillende redenen waardevol. Ten eerste bieden ze een directe visuele bevestiging van maaninslagen – gebeurtenissen waarvan wordt voorspeld dat ze zullen plaatsvinden, maar die zelden met zo’n helderheid worden vastgelegd. Ten tweede leveren ze gegevens over de grootte, snelheid en baan van meteoroïden die inslaan op de maan. Deze informatie helpt wetenschappers de samenstelling en verspreiding van ruimteschroot binnen ons zonnestelsel te begrijpen. Ten slotte onderstreept deze reeks waarnemingen het grote verschil tussen de aarde en de maan in termen van bescherming tegen ruimteschroot:
De kwetsbaarheid van de maan
In tegenstelling tot de aarde, die een dikke atmosfeer heeft die de meeste inkomende meteoroïden verbrandt, heeft de maan vrijwel geen atmosfeer. Dit betekent dat ruimterotsen het maanoppervlak raken met ongelooflijk hoge snelheden, variërend van 45.000 tot 160.000 mph (20 tot 72 km/s). Bij de impact komen krachtige uitbarstingen van licht en hitte vrij.
Fujii’s voortdurende werk
Fujii observeert nauwgezet maaninslagflitsen sinds ongeveer 2011, met continue waarnemingen sinds 2020. Met behulp van een telescoop van 20 centimeter detecteert hij doorgaans één inslagflits elke tientallen uren observatie. Ondanks de uitdagingen die gepaard gaan met het observeren van een dunne maansikkel – die slechts kort zichtbaar is en vaak aan het zicht wordt onttrokken door wolken – heeft Fujii tot nu toe in totaal zestig flitsen gedocumenteerd.
“Ik begon rond 2011 met het observeren van maaninslagflitsen en ben sinds 2020 voortdurend bezig met observeren”, zei Fujii. “Met mijn 20 cm-telescoop detecteer ik doorgaans ongeveer één inslagflits per tientallen uren observatie.”
Deze waarnemingen bieden een fascinerend inzicht in de dynamische omgeving van de maan en het voortdurende bombardement van ruimteschroot dat onze hemelse buur te verduren krijgt. De toenemende nauwkeurigheid van astronomische apparatuur stelt waarnemers in staat deze gebeurtenissen met grotere helderheid vast te leggen, waardoor ons begrip van de voortdurende processen van het zonnestelsel wordt vergroot.
