Wyjątkowo dobrze zachowany rzymski kapelusz przeciwsłoneczny pochodzący z około 1600 roku jest wystawiony w Muzeum Bolton w Anglii po gruntownej renowacji. Odkryty w 1911 roku przez brytyjskiego archeologa Sir Flindersa Petrie w stanowisku Lahun w egipskim regionie Fajum, kapelusz zapewnia rzadki wgląd w codzienne życie rzymskich i wczesnochrześcijańskich Egipcjan.
Unikalne znalezisko
Kapelusz jest jednym z zaledwie trzech znanych zachowanych przykładów tego rodzaju. Wykonany z kolorowej wełny filcowej, stożkowy kapelusz ma szerokie rondo zaprojektowane tak, aby chronić przed ostrym słońcem i burzami piaskowymi. Artefakt ma średnicę około 39 cm i jest uszyty z czterech kawałków brązowego filcu, wzmocnionych czerwonymi brzegami i przewiązanych zielono-niebieską tkaniną wełnianą. Ozdobne ściegi łańcuszkowe wzdłuż krawędzi podkreślają wysoki poziom wykonania.
Kto to nosił?
Chociaż dokładne przeznaczenie kapelusza pozostaje niejasne, eksperci uważają, że mógł go nosić członek armii rzymskiej stacjonujący w Egipcie. Projekt przypomina wcześniejsze rzymskie nakrycia głowy z III wieku, ale wydaje się, że został dostosowany do surowego egipskiego klimatu. Sugeruje to, że albo rzymski żołnierz dostosował styl do lokalnych warunków, albo kapelusz został wykonany przez Egipcjan, pod wpływem rzymskich wzorów.
Okres koptyjski
Kapelusz pochodzi z wczesnego okresu chrześcijańskiego lub koptyjskiego w historii Egiptu, który rozpoczął się około 395 roku naszej ery po upadku Cesarstwa Rzymskiego. W tym czasie egipscy chrześcijanie rozwinęli swój własny, charakterystyczny język i tradycje tekstylne, łącząc ikonografię rzymską i egipską. Koptyjskie tkaniny z tej epoki znane są ze swoich zawiłych wzorów, żywych kolorów i obecności takich symboli jak ankh (symbol życia) wraz z rzymskimi bóstwami i chrześcijańskimi świętymi.
Renowacja i wystawa
Kapelusz przeszedł staranną renowację pod kierunkiem eksperta ds. tekstyliów Jacqui Hyman. Pomimo uszkodzeń przez mole, artefakt ustabilizowano przy użyciu ręcznie malowanych materiałów, aby przywrócić mu pierwotny kształt. Kapelusz jest teraz wystawiony po raz pierwszy, co daje rzadką okazję do przestudiowania tego namacalnego kawałka historii.
Jak zauważa Hyman, kapelusz ucieleśnia utraconą historię: „Ten kapelusz został stworzony po to, by go nosić… gdyby tylko mógł mówić i powiedzieć nam, kto go wykonał i kto go nosił”.
Zachowanie kapelusza zapewnia wyjątkowy wgląd w syntezę kulturową i praktyczną adaptację życia w rzymskim Egipcie. Jest to świadectwo wytrzymałości tekstyliów i ponadczasowych historii, jakie niosą ze sobą.
