Japoński astronom Daichi Fujii, kustosz Muzeum Miejskiego Hiratsuka, uchwycił dramatyczny materiał filmowy przedstawiający uderzenia dwóch meteorów w Księżyc, zapewniając unikalny wgląd w środowisko Księżyca. Widoczne z Ziemi przez zaledwie kilka sekund rozbłyski te podkreślają podatność Księżyca na śmieci kosmiczne oraz oddaną pracę astronomów obserwujących naszego niebieskiego sąsiada.
Niedawne uderzenia Księżyca
Fuji odnotowało pierwsze uderzenie w czwartek, 10 października, a drugie w sobotę, 1 listopada. Wydarzenia te miały miejsce, gdy rój meteorów Południowych Taurydów zbliżał się do szczytowej aktywności około 10 listopada, a następnie Północne Taurydy 11 listopada, co oznacza, że niebo nad Ziemią – i, jak się wydaje, Księżycem – doświadcza wzrostu aktywności meteorów. Przelotne rozbłyski zostały spowodowane przez skały kosmiczne zderzające się z powierzchnią Księżyca z ogromną prędkością, tworząc krótkie, ale jasne rozbłyski światła.
Szczegóły wydarzenia
Pierwsze uderzenie, zarejestrowane 10 października o 20:30 JST (6:30 ET lub 11:30 GMT), miało miejsce na wschód od krateru Gassendi. Obliczenia Fuji wskazują, że meteoroid był częścią roju Taurydów Południowych, poruszającego się z prędkością około 27 kilometrów na sekundę (60 000 mil na godzinę) pod kątem 35 stopni. Z ich obserwacji wynika, że meteoroid, który ważył około 0,2 kilograma, utworzył krater o szerokości około 3 metrów. Błysk światła trwał tylko 0,1 sekundy. Fujii zauważa, że zarejestrowana jasność może być niedoszacowana, ponieważ czujniki aparatu zostały chwilowo przeciążone na skutek uderzenia.
Drugie uderzenie, zarejestrowane 1 listopada o 20:49 JST (6:49 ET lub 11:49 GMT), miało miejsce na zachód od Oceanus Procellarum, jednego z największych mórz księżycowych.
Dlaczego to jest ważne?
Obserwacje te są cenne z kilku powodów. Po pierwsze, oferują bezpośrednie wizualne potwierdzenie uderzeń Księżyca – wydarzeń, które można przewidzieć, ale rzadko uchwycono z taką wyrazistością. Po drugie, dostarczają danych na temat wielkości, prędkości i trajektorii meteoroidów uderzających w Księżyc. Ta informacja pomaga naukowcom zrozumieć skład i rozmieszczenie śmieci kosmicznych w naszym Układzie Słonecznym. Wreszcie ta seria obserwacji podkreśla wyraźną różnicę między Ziemią a Księżycem pod względem ochrony przed śmieciami kosmicznymi:
Wrażliwość Księżyca
W przeciwieństwie do Ziemi, która ma gęstą atmosferę, która spala większość nadlatujących meteoroidów, Księżyc praktycznie nie ma atmosfery. Oznacza to, że skały kosmiczne uderzają w powierzchnię Księżyca z niewiarygodnie dużą prędkością, wahającą się od 20 do 72 km/s (45 000 do 160 000 mil na godzinę). Po uderzeniu powoduje to potężne błyski światła i ciepła.
Praca Fujii
Fujii ściśle monitoruje błyski uderzeniowe na Księżycu od 2011 r., a obserwacje trwają nieprzerwanie od 2020 r. Używając teleskopu o średnicy 20 centymetrów, zazwyczaj wykrywa jeden błysk uderzeniowy co kilkadziesiąt godzin obserwacji. Pomimo trudności w obserwacji cienkiego półksiężyca – widocznego tylko przez chwilę i często ukrytego za chmurami – Fujii udokumentował w sumie 60 rozbłysków.
„Zacząłem obserwować błyski uderzeniowe Księżyca około 2011 roku i kontynuuję obserwacje nieprzerwanie od 2020 roku” – powiedział Fujii. „Za pomocą mojego 20-centymetrowego teleskopu zwykle wykrywam około jednego błysku uderzeniowego na kilkadziesiąt godzin obserwacji”.
Obserwacje te zapewniają fascynujący wgląd w dynamiczne środowisko Księżyca i ciągłe bombardowanie śmieciami kosmicznymi, któremu podlega nasz niebiański sąsiad. Rosnąca precyzja sprzętu astronomicznego pozwala obserwatorom uchwycić te zdarzenia z większą przejrzystością, wzbogacając naszą wiedzę o procesach zachodzących w Układzie Słonecznym.
